Linia czasu: Zmudowska Elżbieta: genealogia

1829 - 1904 (74 lat)

	Data	Wydarzenie(a)
1	1795	24 paź. 1795—7 paź. 1918: III rozbiór Polski. Ostatni z trzech rozbiorów Polski, jakie miały miejsce pod koniec XVIII w. Niecały rok po upadku insurekcji kościuszkowskiej, monarchowie Rosji, Prus i Austrii uzgodnili wzajemnie traktat, zgodnie z którym przeprowadzili ostatni, pełny, III rozbiór Rzeczypospolitej.
2	1815	3 maj 1815—5 list. 1916: Utworzenie Królestwa Polskiego (pot. Królestwo Kongresowe). Na kongresie w Wiedniu Rosja podpisała z Prusami i z Austrią konwencje bilateralne o podziale Księstwa Warszawskiego i trójstronną konwencję o utworzeniu Wolnego Miasta Krakowa. Zadecydowano, iż Księstwo zostanie podzielone na 4 części.
3	1827	19 czer. 1827—6 gru. 1829: Prymasem Polski w Księstwie Warszawskim został Jan Paweł Woronicz. Po jego śmierci car Mikołaj I zakazał używania tytułu prymasa.
4	1830	29 list. 1830—21 paź. 1831: Powstanie listopadowe. Zasięgiem swoim objęło Królestwo Polskie i część prowincji zabranych (Litwę, ŻmudĽ i Wołyń).
5	1831	14 luty 1831—14 luty 1831: Bitwa pod Stoczkiem. Bitwa między dywizją jazdy Józefa Dwernickiego a rosyjską dywizją strzelców konnych Fiodora Geismara (zwycięstwo wojsk polskich). 17 luty 1831—17 luty 1831: Bitwa pod Dobrem. Była to zwycięska bitwa wojsk polskich dowodzonych przez generała Jana Skrzyneckiego nad wojskami rosyjskimi pod dowództwem gen. Rosena. 17 luty 1831—17 luty 1831: I bitwa pod Kałuszynem. W okolicach Kałuszyna polska dywizja generała Franciszka Żymirskiego, licząca 7 baonów, 8 szwadronów i 14 dział, toczyła opóĽniające walki odwrotowe z przeważającymi siłami rosyjskimi tworzącymi przednią straż armii rosyjskiej Iwana Dybicza. Rosyjską awangardą dowodził generał Karl Toll. W bitwie zarówno Polacy, jak i Rosjanie ponieśli niewielkie straty. 19 luty 1831—19 luty 1831: I bitwa pod Wawrem. W bitwie starły się wojska polskie dowodzone przez Franciszka Żymirskiego i Piotra Szembeka z I korpusem armii Iwana Dybicza. Polscy dowódcy nie otrzymali jednak posiłków i nie mogli w pełni wykorzystać zwycięstwa. 19 luty 1831—19 luty 1831: Bitwa pod Nową Wsią. Rozegrała się między wojskami polskimi a rosyjskimi. Wygrali ją Polacy pod dowództwem generała Józefa Dwernickiego. 24 luty 1831—25 luty 1831: Bitwa pod Białołęką. Jedna z bitew powstania listopadowego. 25 luty 1831—25 luty 1831: Bitwa pod Olszynką Grochowską. Jedna z najbardziej krwawych bitew powstania listopadowego. Wojska polskie w liczbie ok. 40 tys. dowodzone były oficjalnie przez księcia Michała Radziwiłła, a faktycznie przez generała Józefa Chłopickiego. 26 luty 1831: I bitwa pod Puławami. Zwycięstwo wojsk polskich 2 mar. 1831: II Bitwa pod Puławami. Rozegrała się między wojskami polskimi a rosyjskimi. Wygrali ją Polacy pod dowództwem pułkownika Juliusza Małachowskiego, a następnie generała Józefa Dwernickiego. 3 mar. 1831: Bitwa pod Kurowem. Rozegrała się między wojskami polskimi a rosyjskimi. Wygrali ją Polacy z jednostek korpusu generała Józefa Dwernickiego. 3 mar. 1831: Bitwa pod Markuszowem. Rozegrała się między wojskami polskimi a rosyjskimi. Wygrały ją jednostki polskie z korpusu generała Józefa Dwernickiego. 31 mar. 1831: II bitwa pod Wawrem. Zwycięska bitwa wojsk polskich dowodzonych przez gen. Jana Skrzyneckiego nad rosyjską grupą osłonową Gejsmara. Zapoczątkowała ofensywę polską podczas powstania listopadowego. Była częścią operacji zaplanowanej przez Ignacego Prądzyńskiego. W wyniku tego starcia doszło do bitwy pod Dębem Wielkim. 31 mar. 1831: Bitwa pod Dębem Wielkim. Była to zwycięska bitwa wojsk polskich dowodzonych przez generała Jana Skrzyneckiego nad rosyjskim korpusem generała G. Rosena. 2 kwie. 1831: II Bitwa pod Kałuszynem. W czasie polskiej ofensywy prowadzonej wzdłuż drogi siedleckiej przednia straż polska wraz z korpusem jazdy generała Tomasza Łubieńskiego starła się z tylną strażą 6 korpusu generała Grigorija Rosena, który cofał się na Siedlce. Korpus kawalerii wziął do niewoli aż 4000 żołnierzy rosyjskich. 10 kwie. 1831: Bitwa pod Domanicami. Wojska polskie stoczyły zwycięską bitwę z wojskami rosyjskimi. Dowódcą polskich oddziałów był generał Ludwik Kicki, wspomagany przez pułkownika Michała Mycielskiego i baterią konną Józefa Bema. 10 kwie. 1831: Bitwa pod Iganiami. Bitwa stoczona przez wojska polskie pod dowództwem generała Ignacego Prądzyńskiego (11 000 żołnierzy i 16 dział) z korpusem rosyjskim dowodzonym przez generała Jerzego Rosena. Zwycięstwo Polaków nie zostało jednak wykorzystane politycznie. 11 kwie. 1831: Bitwa pod Poryckiem. Rozegrała się między wojskami polskimi a rosyjskimi. Wygrali ją Polacy pod dowództwem generała Józefa Dwernickiego. 17 kwie. 1831: Bitwa pod Wronowem. Rozegrała się między wojskami polskimi a rosyjskimi. Zakołczyła się porażką wojsk polskich pod dowództwem Juliana Sierawskiego. 18 kwie. 1831: Bitwa pod Kazimierzem Dolnym. Rozegrała się między wojskami polskimi a rosyjskimi. Zakończyła się porażką wojsk polskich. 18 kwie. 1831: Bitwa pod Boremlem. Józef Dwernicki (7000 żołnierzy i 12 dział) otrzymał zadanie rozszerzenia powstania na Wołyniu, jednak rozczarowany obojętnym przyjęciem przerzucił swą dywizję na Podole. Podczas przeprawy przez Styr po niedawno naprawionym moście w okolicy Boremla natknął się 18 kwietnia na rosyjską dywizję (11 000 żołnierzy i 36 dział) dowodzona przez generała Rūdigera. 21 kwie. 1831: Bitwa pod Sokołowem Podlaskim. Szwadron kawalerii polskiej z 1. pułku ułanów pod dowództwem majora Sulejowskiego, wykorzystując efekt zaskoczenia, rozbił rosyjski oddział strzelców konnych, kładąc trupem 40 żołnierzy i dwóch oficerów, do niewoli biorąc 173 żołnierzy i 100 koni. Straty polskie wynosiły 1 zabitego i 3 rannych 22 kwie. 1831: Bitwa pod Mariampolem. Jedna z bitew powstania listopadowego (przegrana wojsk polskich). 26 maj 1831: Bitwa pod Ostrołęką. Największa bitwa powstania listopadowego, w której główne siły wojsk polskich pod dowództwem generała Jana Skrzyneckiego starły się z wojskami rosyjskimi Iwana Dybicza. Walki toczyły się przez cały dzień zarówno w samej Ostrołęce, jak i na jej przedpolach. W trakcie walk miasto bardzo ucierpiało - pożary trwały zarówno przed południem, w czasie walki wręcz na ulicach i podwórzach z udziałem mieszczan jak i po południu jako rezultat ostrzału artyleryjskiego z obu stron. W obronie Ostrołęki szczególnie wsławił się 4 pułk piechoty, słynni "Czwartacy", dowodzeni przez gen. Ludwika Bogusławskiego. Pomimo nierozstrzygniętego wyniku bitwy (przed całkowitym rozbiciem uchronił Polaków w krytycznym momencie atak 4 baterii konnej podpułkownika Józefa Bema) bitwa powszechnie jest uważana za klęskę Polaków. W jej wyniku bowiem poważne straty (nieco ponad 6 tys. w tym prawie 2 tys. poległych) poniosły najlepsze oddziały polskiej piechoty. Polegli m.in. generałowie Ludwik Kicki i Henryk Kamieński. Rosjanie stracili ok. 5 tys. ludzi. 29 maj 1831: Bitwa pod Rajgrodem. W bitwie tej korpus wojsk polskich pod dowództwem gen. Antoniego Giełguda w sile 12 tysięcy żołnierzy i 10 dział pozycyjnych rozbił zgrupowanie wojsk rosyjskich gen. Fabiana Sackena w sile 5 800 żołnierzy i 14 dział. Straty wojsk carskich wyniosły 800 zabitych i 1200 wziętych do niewoli. Straty polskie by?y wielokrotnie mniejsze. 19 czer. 1831: Bitwa pod Łysobykami. Zwycięstwo wojsk polskich. 10 lip. 1831: III Bitwa pod Kałuszynem. Kilka dni przed bojem spotkaniowym pod Mińskiem Mazowieckim przednia straż polskiego korpusu generała Wojciecha Chrzanowskiego stoczyła pod Kałuszynem bój z tylną strażą rosyjskiego korpusu Eugeniusza Gołowina. Siłami polskimi liczącymi 5 baonów, 13 szwadronów i 8 dział dowodził generał Bonifacy Jagmin. Wojska polskie odniosły zdecydowane zwycięstwo biorąc do niewoli 1200 żołnierzy rosyjskich. 29 sier. 1831: Bitwa pod Międzyrzecem Podlaskim (lub bitwa pod Rogożnicę). Zwycięska dla powstańców bitwa powstania listopadowego na polach wsi Manie, RogoĽnica i na przedpolu Międzyrzeca. Wojskami Polskimi dowodził gen. Hieronim Ramorino (20 000 wojska). Wojskami rosyjskimi gen. von Rosen (15 000 wojska). 6 wrz. 1831—6 wrz. 1831: Obrona reduty Ordona i reduty Wolskiej w Warszawie (przegrana wojsk polskich).
6	1861	4 mar. 1861—15 kwie. 1865: Abraham Lincoln został 16 prezydentem USA.
7	1862	3 lip. 1862: Nieudany zamach na wielkiego księcia Konstantego.
8	1863	22 sty. 1863—list. 1864: Powstanie styczniowe. 24 luty 1863—24 luty 1863: Bitwa pod Małogoszczem. Jedna z największych bitew powstania styczniowego. Generał Marian Langiewicz, będący dowódcą województwa sandomierskiego, przeprowadził w Górach ¦więtokrzyskich udaną koncentrację sił mających iść na Warszawę. W klasztorze w Wąchocku zgromadził 1400 ludzi, formując z nich odziały jazdy, piechoty i służb.
9	1864	2 mar. 1864: Ogłoszono dekret cara Aleksandra II o uwłaszczeniu chłopów w Królestwie Polskim.
10	1877	4 mar. 1877—4 mar. 1881: Rutherford Birchard Hayes został 19 prezydentem USA.
11	1881	4 mar. 1881—19 wrz. 1881: James Abram Garfield został 20 prezydentem USA. Ciekawostką jest fakt, że Garfield jest autorem jednego z licznych dowodów twierdzenia Pitagorasa, na który wpadł w 1876. 19 wrz. 1881—4 mar. 1885: Chester Alan Arthur został 21 prezydentem USA.
12	1882	1882: Powstała pierwsza linia szynowego tramwaju konnego w Krakowie, zastępując funkcjonującą od co najmniej kilkunastu lat linię omnibusową. Była to linia wąskotorowa o rozstawie 900 mm wykonana z szyn płaskich, długości 2,8 km, z dworca kolejowego do Mostu Podgórskiego.
13	1883	5 kwie. 1883: Zygmunt Wróblewski oraz Karol Olszewski po raz pierwszy skroplili tlen i azot.
14	1897	4 mar. 1897—14 wrz. 1901: William McKinley został 25 prezydentem USA. 30 kwie. 1897: Joseph John Thomson odkrył istnienie elektronów.
15	1900	15 mar. 1900: W USA wchodzi w życie akt prawny (Gold Standard Act), który wiąże wartość waluty amerykańskiej z standardem złota. 2 lip. 1900: Odbył się pierwszy udany lot sterowcem, skonstruowanym przez Ferdinanda von Zeppelina, nad Jeziorem Bodeńskim w pobliżu Friedrichshafen (sterowiec LZ 127 Graf Zeppelin).
16	1901	20 maj 1901—20 maj 1901: Strajk szkolny polskich dzieci we Wrześni. Doszło do zamieszek spowodowanych wprowadzeniem języka niemieckiego w nauce religii. 14 wrz. 1901—4 mar. 1909: Theodore Roosevelt, Jr. został 26 prezydentem USA.
17	1904	8 luty 1904—5 wrz. 1905: Wojna rosyjsko japońska. Polscy poborowi z zaboru rosyjskiego zostają wcieleni do armii carskiej i skierowani na front do walki na froncie mandżurskim.